Introductie

Graag stel ik mij in het kort even voor. Mijn naam is Iris. Sinds jaren interesseer ik mij voor uiteenlopende onderwerpen waarover de reguliere mediakanalen nauwelijks tot niet berichten. Te denken aan onderwerpen als zelfgenezend vermogen, buitenaards leven, natuurzuivere geneeskunde en een andere kijk op psychiatrische verschijnselen. In mijn opleiding tot maatschappelijk werker, welke ik anderhalf jaar geleden heb afgerond heb ik veel geschreven (voornamelijk studieopdrachten). Voor aanvang van mijn opleiding was mij al opgevallen dat schrijven mij aardig afging. Na mijn opleiding heb ik meegedaan aan een vrijwilligersproject waarbij ik iemands levensverhaal op papier heb gezet.

Door deze aanzienlijke klus heb ik voor mijzelf helder gekregen dat mijn voorkeur ligt bij het schrijven van artikelen. Dit artikel, welke ik heb kunnen schrijven dankzij Birgit’s verhaal, is het eerste artikel van mijn hand sinds het schrijven van het levensboek. Birgit en ik zijn met elkaar in contact gebracht door Joost, oprichter van de website http://psychoseanders.wordpress.com.

Psychose Anders is een project dat in november 2008 is opgestart. De eerste reden voor dit project was het idee dat mensen in principe met hun gedachten – indien goed ingezet – bergen kunnen verzetten.

Ten tweede is daar het geloof dat indien ‘psychoses’ ontstaan door geestelijke factoren, zij ook op een geestelijke manier kunnen worden verholpen. Daarnaast is er nog het vertrouwen dat ons onbewuste een bedoeling heeft met het aanreiken van bepaald psychotisch materiaal en dat wij zouden kunnen leren dit materiaal te begrijpen.

Om bij te dragen aan een stukje informatievoorziening en meer duidelijkheid te scheppen, hebben Birgit en ik besloten dit artikel te schrijven. De meesten onder ons kennen namelijk wel iemand die nog (grotendeels) ‘onwetend’ is ten opzichte van de veranderingen die gaande zijn. Veel van deze mensen die (psychisch) kwetsbaar zijn, bijvoorbeeld doordat zij streng gelovig zijn, zijn niet of nauwelijks geïnformeerd over de betekenis en gevolgen van een psychose. In dit artikel wordt daarom nader ingegaan op dit verschijnsel.

Birgit hoopt met haar verhaal mensen met stemmingstoornissen te bereiken en hen over te halen om op zelfonderzoek uit te gaan. Essentieel voor hen is om te leren de stille, onbevooroordeelde plek in zichzelf te vinden. Verregaande hospitalisering heeft veel mensen vleugellam gemaakt waardoor zij geen idee meer hebben van hun eigen kracht. Juist voor hen is zelfonderzoek van levensbelang!

Na de inleiding begint het artikel met een kort stuk over hoe de hedendaagse psychiatrie aankijkt tegen psychose en welke behandelwijzen zij biedt. Hierna doe ik, namens Birgit als ervaringsdeskundige, haar verhaal om jou als lezer deel te laten uitmaken van haar ervaring. Dit deel begint met een stukje achtergrondinformatie, onder andere over de door haar doorgemaakte psychische verschijnselen. Birgit vertelt over haar ervaringen met en visie op de hedendaagse psychiatrie. Zij gaat in op wat heeft geleid tot haar psychose, hoe zij deze heeft ervaren en op de spirituele betekenis ervan. In het laatste deel geeft zij weer welke invloed haar ervaring heeft (gehad) op hoe zij nu in het leven staat.

Ik heb er bewust voor gekozen om haar verhaal in de ik-vorm te zetten om zo de nadruk te leggen op haar persoonlijke ervaring.

Inleiding

Al vele jaren contacten met buitenaardsen? Vrije energie tientallen jaren geleden al ontdekt? Auto’s die op water rijden? Genezing van alle soorten ziekten mogelijk? Beschavingen uit de oudheid die vele malen verder ontwikkeld waren dan wij vandaag de dag? De mens een goddelijk wezen met onmetelijke scheppingskrachten?

De toestand in onze wereld op dit moment is een uiterst opmerkelijke. Voor degenen die zich regelmatig op nieuwe mediasites bevinden is het verre van een onbekend verhaal; de berichten over de corruptie van ‘onze’ leiders, achtergehouden zaken, waardevolle (archeologische) ontdekkingen en technologische ontwikkelingen waaraan in onze wereld zo’n schreeuwende behoefte bestaat. Hoe anders zou het leven op onze planeet er uitzien wanneer deze informatie gewoon openbaar zou zijn en de nieuwe inzichten en technologieën konden worden (door)ontwikkeld?!

Het overgrote deel van onze planeetbewoners is echter nog compleet onwetend over deze zaken. Dit kan komen doordat zij niet over internet beschikken en geen weet hebben van het bestaan van deze websites en boeken. Daarnaast kan het zijn dat zij niet over een brede interesse beschikken of geen tijd en/of zin hebben om zich in deze materie te verdiepen. Van ruimdenkendheid is bij een groot deel van deze groep mensen geen sprake. Over het algemeen weten zij niet beter; zij gaan er simpelweg vanuit dat hun zienswijzen, welke hen veelal van kinds af aan met de paplepel zijn ingegoten, de realiteit zijn. Zij zijn tot nu toe nog niet in contact gekomen met andere berichten.

Wat zal er gebeuren wanneer op korte termijn en in rap tempo al deze ontwikkelingen aan de oppervlakte komen en de wereld zoals wij die tot nu toe gekend hebben, in één klap zou veranderen? Hoe zal deze grote groep onwetenden hierop reageren?

Voor de hand zou kunnen liggen dat zij in grote psychische nood terecht komen. Immers, alles dat zij hun hele leven voor waar hadden aangenomen, blijkt niet te kloppen en leiders op wie zij dachten te kunnen bouwen, blijken ronduit onbetrouwbaar en corrupt.

Deze omstandigheden, de situatie waarin iemand al zijn zekerheden verliest en volkomen in het duister tast over wat nu nog waarheid is, kan in verband worden gebracht met het ontstaan van het verschijnsel psychose. Deze toestand wordt over het algemeen gezien als een toestand van grote verwarring, waarin alle contact met de werkelijkheid lijkt te zijn verloren. Mijn inschatting is dat de kans groot is dat op korte termijn op grote schaal psychosen zullen voorkomen onder deze grote groep onwetenden, die de op handen zijnde veranderingen niet heeft zien aankomen.

Psychose en psychiatrie

Volgens de reguliere psychiatrie is een psychose een bewustzijnstoestand waarin iemand het contact met de werkelijkheid is verloren en daardoor informatie niet meer op de gebruikelijke wijze kan verwerken. Een psychose kan gepaard gaan met ‘ziekteverschijnselen’ als wanen, hallucinaties, chaotische gedachten, concentratie- en geheugenproblemen en ongebruikelijk gedrag. Doordat iemand met een psychose de wereld anders ervaart, kan het contact met anderen verstoord raken.

Psychosen treden vooral op bij het ziektebeeld schizofrenie en kunnen daarnaast het gevolg zijn van een stemmings-, persoonlijkheidsstoornis zoals (manische) depressie of Borderline, een traumatische ervaring of drugsgebruik. De term ‘psychose’ heeft dus betrekking op een bepaalde mentale status en is geen specifieke stoornis. [1]

Ontstaan psychose

De oorzaak van het ontstaan van psychosen of schizofrenie is nog steeds niet bekend. Aangenomen wordt dat de neuronale ontwikkeling een rol speelt. Van schizofrenie is bekend dat een sterke erfelijke component aanwezig is en dat psychologische omgevingsfactoren een rol spelen.

De neurotransmitter dopamine wordt voornamelijk in verband gebracht met psychosen. Voor verhoogde dopamine-afgifte bij psychotici is echter geen hard bewijs gevonden. Ook serotonine- en glutamaatspiegels worden door de psychiatrie in verband gebracht met psychosen. Onderzoeken waaruit deze veronderstellingen zijn voortgekomen zijn echter slechts gebaseerd op indirect bewijs. Afwijkingen in dopamine-, serotonine- en glutamaatspiegels zijn dus hoogstwaarschijnlijk niet de oorzaak van psychotische symptomen.

Fixatie op de hersenen

Uit bovenstaande kan de conclusie worden getrokken dat voor medicamenteuze behandeling van psychosen (oftewel anti-psychotica cq psychofarmaca) geen plausibele grond bestaat. Gezien de vele en heftige bijwerkingen die kunnen optreden kunnen deze middelen bovendien als onveilig worden beschouwd.¹

De psychiatrie is een onderdeel van de medische wetenschap, geleid door lichaamsgerichte wetenschappers. De behandeling richt zich in eerste instantie op lichamelijke oorzaken. Door de aanname dat de geest en de hersenen vergelijkbaar zijn, zijn de hersenen, bij geestelijke problemen dus het aandachtsgebied. De psychiatrie gaat daarmee voorbij aan de essentie dat de geest iemands gemoedstoestand en dus geestelijke gesteldheid bepaalt. Behandeling met psychofarmaca is waaruit de meeste behandelingen (of als onderdeel van een behandeling) in de psychiatrie bestaan. In het verleden ging de fixatie op de hersenen nog een stap verder; toen werd soms zelfs een lobotomie (wegknippen van stukjes hersenen) uitgevoerd of werden bewust coma’s opgewekt (via insulinekuren).

Behandelwijzen[2]

De volgende behandelwijzen worden door de reguliere psychiatrie geboden:

Medicamenteuze behandelingdoor middel van anti-psychotica met als doel een psychose te bestrijden. Anti-psychotica hebben invloed op de werking van de hersenen. De gebruiker kan er agressiever, kalmer, actiever, suïcidaler e.d. van worden.

Anti-psychotica (zoals bijvoorbeeld Lithium, Zyprexa of Halperidol), wordt voorgeschreven door de psychiater of psycholoog. Het kan lastig zijn om het passende medicijn te vinden voor iemand.

Anti-psychotica kennen uiteenlopende en heftige bijwerkingen zoals bijvoorbeeld de lange termijnbijwerking ongecontroleerde bewegingen en korte termijnbijwerkingen als concentratieproblemen, slaperigheid en duizeligheid.

Minder bekend is dat middelen als Prozac en Xeroxat (Zoloft) zelfs als extreme bijwerking zelfmoordgedachten, -poging en zelfmoord hebben.

Psycho-educatie/ voorlichting. Te denken aan trainingen op het gebied van zelfbeeld,   ontspanning en cognitieve vermogens.

Psychotherapiemet de behandelend psycholoog of psychiater en daarnaast eventueel gesprekken met een persoonlijk begeleider (zoals SPV’er, maatschappelijk werker e.d.).

Opnamein een psychiatrische kliniek. Een opname kan enkele weken of langer duren. Dit is afhankelijk van de situatie. Tijdens de eerste dagen van de opname gaat het erom rust te creëren. Daarna is de behandeling erop gericht problemen te beoordelen en afspraken te maken.

Lotgenotencontact. Bijeenkomsten, georganiseerd voor patiënten (en familieleden), bedoeld voor het vinden van (h)erkenning en steun bij elkaar door het uitwisselen van  ervaringen en informatie.

Electro-convulsie therapie (ECT). Bij een psychose waarbij medicijnen onvoldoende helpen, kan in uitzonderingsgevallen een ECT-behandeling worden toegepast. ECT is een behandeling waarbij onder narcose plakkers op het hoofd geplaatst worden. Zij zorgen voor een korte elektrische stroom door het brein. Toen deze behandeling nog niet onder narcose plaatsvond, werd nog gesproken van elektroshocks. Mogelijke bijwerkingen van de behandeling zijn geheugenproblemen, hoofdpijn of zich beroerd en/of verward voelen.

Er lijkt geen eenduidige informatie voorhanden over de specifieke resultaten van de door de reguliere psychiatrie toegepaste behandelmethoden. Wel kan aan de hand van een onderzoek onder mensen die een psychose hebben doorgemaakt, iets worden gezegd over hun wensen en tevredenheid met betrekking tot de behandeling. Daarover hieronder enige informatie.

Resultaten behandelingen

Op internet is te lezen dat “Hulp bij Psychose”[3], uitgevoerd van 1 juni tot 1 oktober 2010 (door patiëntenvereniging Anoiksis, Ypsilon, GROUP, Phrenos, Lilly Nederland en onderzoekers van de Zorglijn Vroege Psychose van het Academisch Medisch Centrum), het grootst gehouden onderzoek is. Gekeken is naar de wensen van consumenten en de tevredenheid over de behandeling bij psychose tot nu toe. Bijna 1000 mensen die ooit een psychose doormaakten, deden mee aan het onderzoek. Uit het onderzoek zijn de volgende conclusies naar voren gekomen:

• Veel deelnemers vinden snelle hulp in hun eigen omgeving erg belangrijk. Hieronder vallen specifieke klachten die bij een psychose horen zoals het tegengaan van verwarring en concentratieproblemen, het tegengaan van lusteloosheid en gebrek aan initiatief en het behandelen van storende of ongewone ervaringen;
• Over het contact met hun behandelaar zijn de meeste deelnemers (driekwart) tevreden;
• Praktische hulp behoeft verbetering. Iets meer dan de helft is ontevreden over ‘praktische hulp’, hulp met de fysieke gezondheid”, en “hulp om autonomie te verwerven”;
• Deelnemers jonger dan 40 jaar vinden voorlichting het belangrijkst;
• Deelnemers boven de 40 jaar vinden ‘snelle hulp, bij voorkeur in de omgeving’ vooral belangrijk.

Birgit’s verhaal

Achtergrond

Als kind al viel op dat ik anders was. Ik was (en ben) ontzettend nieuwsgierig; wilde alles weten en stelde ontzettend veel vragen. Ik vroeg mij bijvoorbeeld af waar de grens ligt tussen realiteit en fantasie. Veel begreep ik niet van de wereld om mij heen.

Al zolang ik mij kan herinneren heb ik lucide dromen gehad; dromen die ik zelf kan sturen en waarin ik mij bewust ben van mijzelf en van wat zich om mij heen afspeelt.

Daarnaast ben ik een geboren beelddenker. Dit houdt in dat ik alleen leer in beelden. Gesproken taal onthoud ik niet goed. Vaardigheden heb ik echter snel onder de knie. Wanneer mij iets wordt voorgedaan, pik ik het zo op. Theoretisch weet ik over het algemeen niet hoe iets in elkaar zit en daar zie ik het nut ook niet van in. Op mijn elfde las ik al stevige lectuur; boeken over bijvoorbeeld schizofrenie. Nogal opvallende literatuur voor een elfjarige…! Desondanks waren mijn cijfers op school niet zo denderend, voornamelijk toen ik wat klassen hoger kwam en er geen afbeeldingen meer bij de leerstof zaten. Ik had moeite om dingen te onthouden.

Pas op latere leeftijd ben ik erachter gekomen dat de lucide dromen en het beelddenken niet gebruikelijk zijn. Toen heb ik mij ook gerealiseerd dat ik mij op school te pletter had verveeld in plaats van dat ik niet mee kon komen.

Verder herinner ik mij dat er in mijn leven steeds opvallende toevalligheden zijn geweest die mijn leven (bewust of onbewust) hebben beïnvloed.

Psychiatrische achtergrond

In mijn eerste huwelijk heb ik een periode van mishandeling doorgemaakt. Ik durfde niet bij mijn toenmalige partner weg te gaan. Dit durfde ik niet uit angst voor wat anderen er wel niet van zouden vinden, voor het verliezen van mijn sociale en financiële zekerheid en voor de confrontatie.

Meerdere psychiatrische verschijnselen hebben zich in die periode voorgedaan in mijn leven. Het begon met dwangneurosen; schoonmaakdwang. Zo poetste ik vele keren per dag het toilet. Stemmingswisselingen en een manische depressie volgden. Een heel erg laag zelfbeeld gaat gepaard met depressie en zo ook was dat bij mij het geval. Ik vond mijzelf een waardeloze moeder en echtgenote en vond dat ik aan alle kanten faalde.

De stemmingswisselingen en manische depressie bleken later een voorbereiding te zijn op de psychose die ik zou doormaken. Een BDE (bijna dood ervaring) was een onderdeel van mijn psychose. Hierover vertel ik verderop in dit artikel meer.

Ervaring met de psychiatrie

Mijn ervaring met de psychiatrie is niet bepaald positief te noemen. De psychiatrie werkt vanuit één gezichtspunt. Studenten krijgen gedurende hun studie slechts dit gezichtspunt onderwezen. Na hun studie hebben zij de illusie de kennis in pacht te hebben en aan de slag te kunnen om mensen te helpen. Alles buiten het aangeleerde systeem wordt als ziek (zwakke geest) beschouwd en er wordt niet echt geluisterd naar wat je zegt. De ziel(h)erkenning ontbreekt volledig. Ik heb mij hiertegen verzet. In het systeem dat de psychiatrie hanteert is namelijk geen ruimte voor andere uitgangspunten. Zo wordt op geen enkele manier rekening gehouden met bewustzijn en ontbreekt het aan kennis hiervan.

In de psychiatrie heb ik de diagnose manisch-depressief gekregen, een bipolaire stoornis waarbij stemmingswisselingen optreden. Zo kan iemand het ene moment een heel erg uitgelaten stemming (manie) hebben en zich een volgend moment heel erg neerslachtig voelen (depressie).

Van manisch-depressieven is bekend dat zij verbanden zien. Mijn ervaring is dat deze verbanden tot nieuwe inzichten kunnen leiden. De psychiatrie stond hier echter absoluut niet voor open.

Mij werd verteld dat ik een chronische ziekte had waarmee ik moest leren leven en waarvan ik enkel de symptomen kon onderdrukken door het gebruik van medicatie (Lithium). Door gebruik van Lithium hoefde ik niet zo na te denken. Dit was voor mij onacceptabel en ik zag het als mijn missie om mijn behandelend psychiater in te laten zien dat hij zich vergiste en dat hij zélf degene was die niet durfde te denken.

Het beeld dat ik van de psychiatrie heb, is dat zij is doorgedraaid. Het is enkel een geldmachine voor de grote medicijnfabrikanten, gebaseerd op een verzonnen wetenschap. Zij stopt mensen te pas en te onpas vol met pillen zodat zij niet meer zo hoeven te denken. In deze symptoombestrijding zie ik geen heil; het houdt zelfs vooruitgang tegen. De medicatie leidt in veel gevallen ook nog eens tot afschuwelijke bijwerkingen.

De enige toegevoegde waarde die de psychiatrie volgens mij heeft is het bieden van eerste hulp bij een crisis. Mensen kunnen namelijk zó bang zijn dat ze rare dingen gaan doen. Door middel van medicatie deze angst onderbreken en de scherpe kantjes eraf halen, is in sommige gevallen nodig.

Ik ben van mening dat het absoluut nodig is dat de psychiatrie het over een volledig andere boeg gaat gooien. Het gaat erom dat mensen met hun angst om leren gaan door hen te leren denken (cognitieve gedragstherapie). Door mensen dingen van een andere kant te leren bekijken, is het niet langer nodig dat zij zo emotioneel reageren omdat zij begrijpen wat er aan de hand is. Dit is hoe het werkt met angst; hier blijft niets meer van over zodra je er rationeel over nadenkt. Mensen zijn dus alleen al bang voor de angst.

Voorafgaand aan mijn psychose

Ik heb een verschrikkelijk huwelijk gehad, een regelrechte nachtmerrie. Op dat moment was ik niet in staat om mijn eigen aandeel daaraan te zien. Zoals velen ging ik ervan uit dat het mij allemaal maar overkwam waardoor ik er emotioneel in stond. Hierdoor zag ik geen oplossing. Ik besloot dat ik er alles aan wilde doen om herhaling van zo’n relatie te voorkomen en stelde mij open voor mijn eigen aandeel in de situatie. Met dit besluit is het begonnen.

Het voorval dat mij het meest is bijgebleven, vlak voordat mijn psychose begon, is dat het nichtje van mijn baas drie maanden kwam helpen op het werk. Ik vond haar erg bazig. Ze was van alles aan het regelen en ik voelde mij nogal aan de kant geschoven. Doordat ik hevig in verzet was tegen haar, ging dat ten koste van de sfeer. Op een gegeven moment keek ik naar haar en merkte ik op dat zij mij deed denken aan een vleermuis. De stand van haar schouders en haar coupe waren hiervoor aanleiding. Vervolgens vertelde zij mij ook nog eens dat haar grootste hobby slapen was. Heel frappant.

Plotseling kreeg ik het idee om anders tegen haar te doen omdat het weleens aan mijn houding kon liggen. Ik besloot haar het gevoel te geven dat zij alles wist. Tot mijn verbazing zag ik haar toen anders. Ik zag haar onzekerheid en dat zij daarom steeds zo bezig was om zichzelf te bewijzen. Dit veranderde alles waardoor ik het zelfs ineens goed met haar kon vinden.

Ongeveer vanaf dat moment ontwikkelden zich bij mij rugklachten waardoor ik thuis kwam te zitten. Ik begon mij bezig te houden met UFO’s omdat ik foto’s had waarop bollen stonden afgebeeld die ik niet kon verklaren. Ik raakte ontzettend gefocust op dat onderwerp!

Ook mijn relatie liep op dat moment niet lekker; meerdere dingen kwamen tegelijk waardoor ik in een dieptepunt terecht was gekomen.

Na vier weken werd ik mij plotseling bewust dat ik obsessief bezig was en het niet kon loslaten.

Vier weken lang stond ik met van alles voor het raam, zoals kristallen, een 3D-brilletje en een spiegeltje. De lucht staat symbool voor de almaar veranderende levensenergie, evenals de almaar veranderende gedachten in ons hoofd.

Door op een andere manier naar de lucht te kijken, vanuit een andere invalshoek, nam ik deze verschijnselen waar. Ik slaagde er op een gegeven moment ook in om het anderen te laten zien door de lucht te spiegelen. Hierdoor krijg je de meest opmerkelijke formaties zoals op de foto hieronder. Het is dus niet zo dat de verschijnselen die ik zag wel of niet bestaan, het gaat om een andere manier van kijken door de patronen te volgen.

Op het moment dat ik mij bewust was geworden dat ik een psychose doormaakte, had ik de crisisdienst gebeld en hen langs laten komen. Ik kon gewoon met hen communiceren en vertelde dat ik dingen zag en hoorde die anderen niet zagen of hoorden en dat ik mij ervan bewust was dat zij dit verschijnsel psychose noemden. Ik liet weten niet opgenomen te willen worden en dat ik zelf zou bellen wanneer ik dit wel wilde. Achteraf gezien ben ik blij dat ik dit gedaan heb. Alleen door op deze manier het initiatief te hebben genomen, kon ik hen laten zien dat ik ze prima op een rijtje had en nog in staat was logisch na te denken.

Tijdens mijn psychose

Omdat het onmogelijk is om in detail in te gaan op wat zich precies allemaal heeft afgespeeld en om dit op te schrijven, houd ik het bij het meest essentiële onderdeel van de psychose. Het omschrijven van wat zich toen afspeelde is zeer lastig omdat het een heel persoonlijke ervaring is. Omdat mijn naasten naderhand toch graag wilden weten wat er was gebeurd, heb ik geprobeerd uit te leggen wat ik had gevoeld, gehoord en gezien.

Het was een soort trip van maar liefst drie weken, heel heftig. Ik heb het alleen doorgemaakt zonder professionele begeleiding en het heeft mij heel veel energie gekost.

Het voelde alsof ik ergens werd ingeplugd waarna een immense golf van informatie met zeer hoge snelheid over mij heen denderde. Ronduit krankzinnig. Ik zag in dat ik mijn hele leven tot dan toe een weg had afgelegd die had geleid tot dat ene punt in mijn psychose.

Tegelijkertijd zat ik in een kamer, voerde ik (in mijn hoofd) een gesprek, keek ik naar mijn verleden en keek ik uit over de planeet aarde. Ik bevond mij in een soort vacuüm waar tijd niet bestond. Hier was alles mogelijk en gebeurde het op hetzelfde moment. De film van mijn leven trok aan mij voorbij, er gebeurde van alles om mij heen. Het was alsof zes mensen om mij heen tegelijk ieder hun eigen verhaal aan het vertellen waren en toch was ik, in deze omstandigheden, in staat om het te volgen.

Ik realiseerde dat ik heel veel ervaringen tegelijk zat en beleefde tijd compleet anders. Aan de ene kant had ik nog wel gevoel voor tijd terwijl ik dit niet had in de stukken waarin ik mij bevond waar zoveel tegelijk gebeurde.

Ik bemerkte dat ik het gesprek in mijn hoofd in het Engels voerde en dat ik ook in het Engels dacht en praatte. De stem zou ik omschrijven als gedachten, hoewel geen gedachten van mijzelf. Het was meer een telepathische manier van communiceren.

Tijdens dit alles wist ik hoe cruciaal het was om ‘streng’ voor mijzelf te zijn. Ik checkte steeds dat wat ik doormaakte met mijn logisch denken.

Het is onmogelijk om deze ervaring nu in zijn geheel na te vertellen. Hiervoor zou ik mij moeten focussen op één (taart)punt van het geheel en daarmee zou ik de andere punten uit het oog verliezen die een onlosmakelijk onderdeel zijn van het geheel.

Ik herinner mij dat ik mij op een gegeven moment bezig hield met magie en de kracht van visualiseren. Een zeer opmerkelijk voorval deed zich voor tijdens mijn psychose. Ik was thee aan het zetten in een kapotte (gebarsten, niet waterdichte) theepot, zonder dat het water eruit liep.

Ik merkte op dat de sfeer in huis enorm veranderde en dat ik hartkloppingen kreeg en hevig begon te transpireren. “Wil je hier onmiddellijk mee ophouden?!”, hoorde ik plotseling krachtig in mijn hoofd. Dit heb ik toen gelijk gedaan omdat ik wist dat ik hier beter naar kon luisteren.

Ik denk dat ik mij op dat moment op een denkbeeldig kruispunt bevond en dreigde de verkeerde weg in te slaan. Van sommige dingen, waarvan je niet weet waartoe het kan leiden, kun je beter afblijven.

Vrij bekend van psychotische mensen is dat zij, vanuit de behoefte aan een bevrijdend gevoel, de neiging hebben om naakt rond te lopen. Deze behoefte ervoer ik zelf ook terwijl ik mij tegelijkertijd realiseerde dat het niet rationeel zou zijn om dit ook daadwerkelijk te doen. Daarop besloot ik naar de sauna te gaan wat mij inderdaad dat bevrijdende gevoel gaf. Hier heb ik de hele dag zwaar hallucinerend rondgelopen en een massage van anderhalf uur genomen.

Ook heb ik de momenten van paranoia ervaren tijdens mijn psychose. Heel akelig! Het was op die momenten echt nodig om mijzelf ferm toe te spreken dat dit niet reëel was en dat ik niet bespied werd. Dit gevoel heb ik toen aan de kant geschoven door er geen aandacht meer aan te schenken. Het is vergelijkbaar met wanneer je tript en je je richt op je angst. Dit komt je trip dan niet ten goede. Wanneer je echter je aandacht elders op richt, gaat het beter.

Bijnadoodervaring (BDE)

Een bijnadoodervaring is een geestelijke ervaring die kan optreden tijdens een periode van klinische dood, tijdens een stervensproces of soms zonder duidelijke aanleiding. De bijnadoodervaring is een universele ervaring die over de hele wereld en door alle tijden heen wordt vermeld, die onafhankelijk is van leeftijd, intellect of godsdienst.[4]

Sjamanen staan erom bekend contact met de goden te hebben na het gebruik van ayahuasca[5]. De werkzame stof hierin is DMT. Kenmerkende eigenschap van de werking van DMT is dat het ego oplost.

Het ego kan je omschrijven als alle overtuigingen, vooroordelen en dogma’s die iemand heeft. Deze weerhouden diegene ervan te zijn hoe en wie hij in werkelijkheid is en zorgen ervoor dat hij niet (veel) verder komt of juist op een negatief pad beland in zijn leven. Een voorbeeldje: uit angst om te ‘falen’ en voor gezichtsverlies naar de buitenwereld ziet iemand ervan af om rijlessen te nemen.

Zoals ik het zie is de spirituele ervaring die een sjamaan heeft, vergelijkbaar met het verlichtingsmoment tijdens de psychose en met de bijnadoodervaring.

In mijn ogen gaat het hier om dezelfde ervaring waarin het verdwijnen van het ego en dus het vergroten van het bewustzijn, centraal staat. Om deze reden zal ik het verder benoemen als ‘bijnadoodervaring’ (afgekort BDE).

Deze innerlijke reis kun je alleen maken zonder bagage. Het gaat er dus om dat je je ego loslaat en er volledig open-minded in te staan door alles voor mogelijk te houden. Wat dan overblijft is je ware zelf.

Zoals ik het zie is de bijnadoodervaring een essentieel onderdeel van de psychose. Ik heb haar ervaren als een staat vol moed, overgave, liefde, geloof en vertrouwen; de hemel/God. Dit was alles dat ik nodig had om de controle volledig op te geven en te vertrouwen op mijn gevoel in plaats van op mijn verstand, zoals ik gewend was. In plaats van buiten mijzelf te zoeken, vond ik wat ik zocht in mijzelf. Voor het eerst in mijn bestaan was ik liefdevol, mild, begripvol en geduldig naar mijzelf toe. Door het ervaren van mijn ware zelf en mijn verlangen, angsten en behoeften, wist ik dat anderen niet anders zijn dan ik. Wij komen immers allemaal van dezelfde bron die je God kunt noemen.

God heb ik ervaren als puur bewustzijn, zuiver wit licht, een permanent scheppend principe; ons collectieve bewustzijn. Een chaotisch vat vol met mogelijkheden, kleuren en geluid, zonder vorm; alles dat is, is geweest en ooit zal zijn. Om zichzelf en zijn creaties te ervaren heeft God een lens en een spiegel nodig. Onze ogen zijn deze lens waardoor deze ervaring mogelijk wordt. Ik zie ons leven als een droom of gedachte van God met als doel erin wakker te worden zodat hij zichzelf kan ervaren.

God is perfect; hij wil zijn creaties aldoor verbeteren. Wij zien dit als evolutie.

Beëindiging van de psychose

Na ongeveer drie weken was ik geestelijk uitgeput. Dit maakte dat ik bang was in mijn gedachten verdwaald te raken en besloot om de psychose te laten beëindigen. Nog steeds vraag ik mij weleens af of ik hier destijds goed aan heb gedaan hoewel het mij lijkt van wel omdat er geen nieuwe inzichten meer bij kwamen.

Ik belde de crisisdienst en zei: “Oké, nu is het wel welletjes, spuit me maar plat”. Ik werd opgenomen in een (open) GGZ-instelling waar ik veertien dagen ben geweest. Het leek wel een soort vakantie. Ik kreeg er een eigen kamertje en een etenslijst waarop ik kon aangeven wat ik wilde eten. ’s Ochtends en ’s avonds kreeg ik pillen. Van de medicatie die ik kreeg heb ik niet een heel heftige werking ervaren. Het denken, de informatiestroom werd wel voor een groot deel onderbroken. Hoewel het niet meteen helemaal weg viel, merkte ik wel meteen effect. Zoals ik eerder al meldde, zie ik op dit punt wel het nut in van medicatie.

Behandeling of begeleiding heb ik verder niet gehad. In die twee weken is er niemand bij mij geweest die vroeg hoe het nu met mij ging en wat ik doormaakte. Zoals ik het zie gaan ze er vanuit dat je enkel onzin uitkraamt. Wel denk ik dat er iemand zou zijn gekomen om mijn verhaal aan te horen wanneer ik had laten weten daar behoefte aan te hebben.

Twee dagen voor mijn vertrek ben ik bij de psycholoog en psychiater geweest. Veel meer dan “Hoe gaat het?” “Ik heb nergens meer last van” “Oké, dan kun je weer gaan“, stelde dit gesprek niet voor!

Overzicht

In de weken, maanden, zelfs jaren na mijn psychose ben ik bezig geweest met de verwerking ervan. Hierdoor heb ik nu een veel beter overzicht gekregen van de aspecten die samenhangen met een psychose. Hieronder ga ik daarop in.

Mensen zeggen vaak wel de waarheid te willen weten maar wanneer puntje bij paaltje komt blijken zij niet echt bereid te zijn zich ervoor open te stellen.

Zij willen niet echt luisteren en zijn niet echt bereid om hun overtuigingen en standpunten grondig onder de loep te nemen en bij te stellen. Dit komt omdat zij geen noodzaak ervaren om dit te doen. Iemand die bijvoorbeeld twee ton per jaar verdient en een gelukkig huwelijk ervaart, kent deze noodzaak niet. Uiteindelijk zal deze noodzaak wel ontstaan, bijvoorbeeld door een echtscheiding of overlijden van een dierbare.

Wanneer je je in een depressie bevindt, ben je de controle kwijt en wil je deze het liefst zo snel mogelijk weer terug. Door (over)heersing van het ego (het stemmetje in je hoofd dat zeg: “Doe er eens wat aan!” “Zeg er wat van!” ”En ik dan..?!”) dat ervoor zorgt dat je ongewenste beslissingen neemt, zie je niet wat er werkelijk aan de hand is. Je weet dus niet beter en handelt uit gewoonten, naar wat je kent, hoe negatief ook. Dit noem ik demonen. Een voorbeeld: iemand is in zijn jeugd door zijn vader gekleineerd. Hij kreeg almaar te horen dat hij niet deugt en niets goed kan doen. Hier is hij in gaan geloven. Hij heeft dit in gedachten dus groot gemaakt.

Pas wanneer hij zich beseft dat hij dit zelf voor waar heeft aangenomen en zich realiseert dat het woorden waren uit de mond van iemand die zélf problemen had, kan hij beginnen met opruimen.

De film Revolver (met Guy Ritchie) geeft in mijn ogen heel goed de werking van het ego weer en wat ervoor nodig is om het in te dammen. Wat in de film plaatsvindt, gebeurt ook in de bovenkamer van de hoofdrolspeler. De structuur van het ego, de piramidevorm (piramidespel!) komt in de film duidelijk naar voren; wanneer je stopt erin te investeren dan implodeert het.

Wanneer je een mooie droom hebt, is de kans niet groot dat je erin wakker zult worden. Mensen met een stemmingstoornis zijn in die zin bevoorrecht omdat zij wakker kunnen worden uit hun nachtmerrie (depressie). Hiervoor is het echter wel nodig om te durven kijken. Dit af te leggen pad omschrijf ik ook wel als de hel waarin je je demonen te lijf gaat. Het is nodig om door deze spreekwoordelijke hel te gaan, te kijken naar wat jouw aandeel is geweest in je situatie, hier lering uit te trekken en daarna tot het besef te komen dat niks je nog kan gebeuren.

Met andere woorden, mijn boodschap voor mensen met stemmingsstoornissen is dat zij, op de top van hun wanhoop, niet letterlijk van een flatgebouw af hoeven te springen. Ik zou hen willen zeggen in hun hoofd te springen door aan de angst voorbij te gaan. Dit kunnen zij doen door met zichzelf een afspraak te maken om vanaf dat moment ten allen tijden eerlijk te zijn tegen zichzelf.

Dit zorgt ervoor dat er op alle gebieden in hun leven helderheid ontstaat. Daarmee kunnen zij de zaken, afgezien van alle emotionele toestanden, zien voor wat zij werkelijk zijn. Na verloop van tijd zullen zij, wanneer zij zichzelf hierin hebben getraind, niet meer de behoefte voelen om zich beter voor te doen omdat zij niet meer het idee hebben een slecht mens te zijn.

Manie en psychose ontstaan meestal vanuit een depressie. Het grootste risico op een psychose heb je wanneer je je op het dieptepunt van je wanhoop bevindt. Je gelooft dan nergens meer in, ook niet in jezelf. Niets blijft er nog over. De psychose komt er dan overheen. Om de boodschap hiervan te kunnen zien is het namelijk nodig om alles los te hebben gelaten. De psychose zorgt ervoor dat de beker dan helemaal leeg wordt. Dit is nodig voordat zij weer gevuld kan worden met nieuwe ideeën.

Een zelfde verschijnsel zie je terug in de hedendaagse maatschappij. Steeds meer wordt ongeloofwaardig. Om opnieuw te kunnen beginnen is het nodig dat álles ongeloofwaardig is!

In een manische periode heb je overal lak aan. Je doet dan alles wat je wilt en staat los van de angst. Meestal wordt iemand in een manie teruggefloten door zijn omgeving die hem dan weer angst aanpraat. Hierdoor valt hij weer terug in zijn oude patroon terwijl doen waar je zin in hebt eigenlijk juist datgene is waarop wij recht hebben.

Opvallend is dat alles dat in de maatschappij als ‘waar’ wordt bestempeld, ooit door iemand is bedacht en ook nogal eens verandert. Wie bepaalt dus wat ‘waar’ is? Een voorbeeld: In een bepaalde stam in Afrika is het heel normaal dat moeders, om ze rustig te houden, met de geslachtsdelen van hun baby’s en jonge kinderen spelen. Deze moeders hebben hier geen enkele seksuele fantasie bij. Wij maken dat ervan en veroordelen dit in onze maatschappij. Uiteraard ontken ik niet dat er ook vreselijke dingen in de wereld gebeuren!

Velen gaan de confrontatie met/tijdens de psychose niet aan. Hen wordt steeds verteld dat zij gek zijn dus is er geen aanleiding om het serieus te nemen. Het liefst willen ze de zottigheid zo snel mogelijk uit hun hoofd. Ik denk dat het toch iets vrijwilligs is; je kunt mensen niet dwingen. Het niet aangaan van de confrontatie komt evengoed voor bij depressie. Het komt voort uit angst. Velen verzinnen allerlei excuses om iets niet of juist wel te doen met angst als drijfveer. Een psychose (of depressie) zal zich echter blijven herhalen totdat de boodschap begrepen is.

Het komt ook voor dat mensen vreselijk schrikken omdat zij geen idee hebben wat er met hen gebeurt. Vaak komt voor dat mensen de waarheid niet aankunnen. Angst zorgt ervoor dat zij het overzicht en de logica verliezen. De angst maakt dat zij bekrompen raken in hun denken en ervan overtuigd zijn dat zij krankzinnig raken. Er is dan geen ruimte meer voor andere ideeën. Zij verliezen zo de controle over het handelen. Dit kan ertoe leiden dat zij vreemde dingen gaan doen, zoals denken dat ze Jezus zijn of zelfs hun kinderen ombrengen. Er is heel veel moed voor nodig om in een dergelijke staat de angsten recht in de ogen te durven kijken!

Veel mensen raken tijdens een psychose in de war van wat zij te zien krijgen. Dit komt doordat zij onwetend zijn over de manier waarop boodschappen tijdens een psychose worden getoond.

Het verhaal wordt verteld in ‘jouw taal’. Hiermee bedoel ik dat het gebaseerd is op datgene wat je kent doordat je het ooit ervaren hebt. Je zou kunnen zeggen dat gebruik wordt gemaakt van alle informatie die op je harde schijf staat. De boodschappen die iemand tijdens een psychose krijgt, zijn dus heel persoonlijk. Daarmee is iedere psychose per definitie verschillend omdat ieder mens zijn eigen belevingswereld heeft.

Daarnaast worden boodschappen getoond in symbolische taal met vergelijkingen en metaforen. Het gaat erom ze op de juiste wijze te interpreteren. Hiervoor is veel voorstudie nodig. Iemand kan bijvoorbeeld denken dat hij Jezus is. Het gaat echter niet om Jezus zelf maar om waar zijn boodschap vandaan kwam. Wat ook vaak voorkomt is dat mensen denken dat de boodschappen die via de televisie tot hen komen, er speciaal zijn voor hen. Dit komt doordat datgene dat op hun situatie van toepassing is, er juist uit springt.

Een ander voorbeeld is de paranoia, het gevoel dat je bespied wordt. Dit gevoel komt volgens mij voort uit de confrontatie met dat (God) wat zoveel groter is dan jij en alles ziet.

De gedachten en ideeën tijdens een psychose kunnen heel heftig zijn. Vooral gelovige mensen hebben de neiging zich eraan vast te klampen en er letterlijk op in te gaan. Dit is echter niet waar het om gaat. De vragen die bij een psychose vaak voorkomen, dienen slechts ter overpeinzing maar niet om daadwerkelijk tot uitvoer te brengen. Volgens mij dienen zij ervoor je bewust te maken van je mate van overgave, vertrouwen en bereidheid. Met andere woorden: in hoeverre ben je bereid je leven in dienst te stellen van de wereld? Wanneer je hier niet rationeel naar kijkt, kan het flink mis gaan. Je hoeft de wereld immers niet zelf te redden; zij redt zichzelf wel!

De waarheid, die wordt getoond in metaforen, is een ervaring. Ieder mens die ermee te maken heeft gekregen (op wat voor manier dan ook) heeft de behoefte om erover te praten. Woorden zijn echter ontoereikend omdat wij niets soortgelijks kennen.

Je kunt deze ervaring niet aantonen. Het is als de liefde die slechts symbolisch kan worden beschreven. De patronen in de lucht die je kunt spiegelen zijn hier een voorbeeld van. Het is niet zo dat het er niet is; het gaat om een andere manier van kijken.

Spiritualiteit is een hot issue vandaag de dag! De spirituele beurzen, boeken, workshops, trainingen en goeroe’s schieten als paddenstoelen uit de grond. Hier zit echter heel veel kaf onder het koren. Veel mensen voelen zich aangetrokken tot deze spirituele goeroe’s die hen verlichting beloven. Zij komen echter bedrogen uit want dit is niet de manier waarop het werkt. Het is een illusie dat spirituele bijeenkomsten, ‘zoveel-stappen-plannen’ of meditatie tot verlichting leiden! Het gaat erom de confrontatie aan te gaan en dingen te accepteren zoals ze zijn. Overigens kan meditatie wel zinvol zijn voor een stukje ontspanning.

Boodschap

Samengevat zou ik de boodschap die psychose je brengt als volgt omschrijven:

Durf onder ogen te zien dat de werkelijkheid heel anders in elkaar kan zitten dan wat je tot nu toe voor mogelijk hebt gehouden. Stel je open op, houd alles voor mogelijk; grenzeloos en zonder beperkingen of reserves. De mens beschikt over een onmetelijke kracht en het enige dat ons beperkt is ons ego. Wanneer wij stellig geloven dat iets mogelijk is, zullen wij ons geloof bevestigd zien. Het ‘eerst zien dan geloven!’, zoals ons met de paplepel is ingegoten, gaat dus niet op!

Het gaat erom te kijken naar wat jouw eigen verantwoording is (geweest) in een situatie, zonder hier emotioneel bij betrokken te raken. Dan werk je eraan om het ego aan de kant te schuiven door de dingen te zien zoals ze zijn, los van dogma’s, overtuigingen enzovoorts.

Het is nodig om zaken als minder zwaar beladen te zien. Het gaat er dus om enkel te willen weten hoe iets zit en wie of wat je bent. Al deze kennis zit al in ons hart. Enkel met de zuivere intentie van onvoorwaardelijke liefde kan zij worden bereikt.

God is liefde en in het universum bestaat slechts energie. Materie is een geconcentreerde vorm van energie. Wanneer je dit nader beschouwt, kom je tot de conclusie dat wij slechts uit energie bestaan die uitsluitend in beweging wordt gezet door observatie, verwachting en intentie, oftewel bewustzijn.

Waar mijn psychose toe heeft geleid

Voorheen dacht ik het allemaal wel te weten. Dit bleek echter een grote vergissing te zijn geweest! Mijn psychose was een innerlijke reis die ertoe heeft geleid dat ik nu weet wie ik ben, waar ik vandaan kom en waar ik naartoe ga. Weten wie je bent en de moed hebben om anders te denken en anders te zijn is waar het om draait. Gevoelens van angst, verdriet en eenzaamheid doorgemaakt hebben, maakt dat je empathisch en rechtvaardig reageert naar zowel jezelf als anderen. Door je eigen zwakheden te erkennen en te accepteren, kun je vergeven en onvoorwaardelijk liefhebben.

Mijn innerlijke reis heeft bij mij tot het inzicht geleid dat de werkelijkheid continue verandert en dat niets is wat het lijkt. De uiterlijkheden waar velen zich mee bezig houden doen er niet toe; het gaat om de binnenkant. Ik weet nu dat de aanname ‘Zien is geloven’ een vergissing is en dat het juist andersom is; wat je gelooft wordt werkelijkheid.

Alles gaat zoals de bedoeling is. Het leven is een ervaring waarin het slechts de bedoeling is wakker te worden en tot dit besef te komen.

Ik heb enkele jaren nodig gehad om alle informatie goed op een rijtje te krijgen, om de betekenis van ervaringen juist te interpreteren. Dit heb ik onder andere gedaan door te lezen. In de loop der tijd ben ik sommige dingen toch anders gaan zien. Over een onderwerp ontstond bij mij verwarring. Ik vroeg mij af in hoeverre wij werkelijk vrij zijn in ons leven om te gaan en staan waar wij willen of dat het de bedoeling is dat wij liefde voelen en uiten naar dierbaren door ons leven met hen door te brengen.

In de boeken van Jed Mckenna vond ik hierover helderheid. Dat wat werkelijk is kan nooit één zijn met dat wat een illusie is (het aardse bestaan). Als mens voel je je verbonden met je dierbaren en dat is natuurlijk positief omdat je om elkaar geeft en van elkaar kunt leren. Aan de andere kant zijn we hier voor onze eigen ontwikkeling en zijn we anderen geen verplichtingen verschuldigd. De keuze om te vertrekken wordt in onze samenleving over het algemeen als egoïstisch gezien. Geen gehoor geven aan je diepste wens om te vertrekken, komt over het algemeen voort uit angst voor het onbekende. Welke redenen ook, in feite zijn het excuses gebaseerd op deze angst. Het gaat erom gewoon te doen waar je hart naar uitgaat; just go with the flow. Dit zal uiteindelijk ook goed uitpakken want het universum beloont steeds eenieder die iets aandurft!

Samenvattend heeft mijn innerlijke reis geleid tot de volgende ontwikkelingen in mijn leven:

• Ik sta nu open-minded in het leven. Ik beschouw niets als onmogelijk totdat het tegendeel is bewezen.
• Ik ervaar een bevrijdend gevoel en heb vertrouwen doordat ik nergens meer bang voor ben. Ik heb geen angst voor de dood omdat ik weet dat ik de moed heb daar overheen te stappen.
• Ik heb er vrede mee anders te zijn en te denken en heb geen behoefte meer om ergens bij te horen.
• Ik heb geen uitschieters meer qua stemmingswisselingen doordat ik mijn angst beheers en weet wie ik ben.
• Ik zie geen problemen. Uiteraard bestaan vervelende situaties. Hiervoor zijn in mijn ogen echter steeds oplossingen mogelijk. Zelfs wanneer de wereld vergaat hoeft dat geen probleem te zijn.

Tot slot

Graag zou ik willen afsluiten met een prachtige quote die ik tegen kwam tijdens het schrijven van dit artikel. Het gaat om het BDE ervaringsverhaal van Beverly Brodsky, opgenomen in The Theosophist in december 2000.

“Ofschoon mijn hemelse reis twintig jaar geleden plaatsvond, ben ik hem nooit vergeten. Noch heb ik, geconfronteerd met spot en ongeloof, ooit getwijfeld aan de realiteit ervan. Niets dat zo intens en levensveranderend is, zou mogelijkerwijs een droom of een hallucinatie geweest kunnen zijn. In tegendeel, ik beschouw de rest van mijn leven als een voorbijgaande fantasie, een korte droom, die eindigt als ik opnieuw wakker word in de permanente tegenwoordigheid van die schenker van leven en gelukzaligheid.”