snowden greenwaldDe laatste tijd staat media er bol van: afluisteren. NSA, CIA, AIVD en (jawel) social media zoals Facebook en Google. Zo gek kun je het niet bedenken of er wordt wel iets of iemand afgeluisterd of bekeken. Wat doet dat eigenlijk met een mens?

 

Nog los van de redenen die informatiediensten hebben om (bijna) iedereen te willen volgen en afluisteren en de vraag of ze daar werkelijke capaciteit voor hebben om dat uit te voeren, wat hopen ze daarmee te vinden of te bewijzen? Gaat het simpelweg om statistieken die de commerciële belangen helpen ondersteunen, of hoort het bij het in kaart brengen van mogelijke criminele activiteiten van potentiële verdachten (parkeergegevens vorderen om lease-fraude te ontdekken)? Natuurlijk hebben klokkenluiders een taak in het naar buiten brengen van oneigenlijke activiteiten van overheden, maar gaat het daar eigenlijk wel om? Is het niet eerder een goed in elkaar gezet plan (jawel, mèt behulp van de klokkenluiders) om angst te zaaien: diegenen die het wagen hun hoofd boven het maaiveld uit te steken (houd je gedeisd, niet teveel vragen), zijn het kwijt voor je het goed en wel beseft. Met andere woorden: is dit niet een doodgewoon onderdeel van het onder controle houden van de massa? Het collectieve bewustzijn ingedamd houden door zelfcensuur.

Om een lang verhaal kort te maken: ik denk dat er niemand zit te wachten op alles wat wij met elkaar op social media delen. Ik denk dat de hype rondom het volgen en afluisteren van iedereen een subtiele vorm van censuur is die we onszelf opleggen als gevolg van het nieuws over het afluisteren. Want wie durft er ‘besmette’ websites te bezoeken, zonder jezelf af te vragen of je nu ook gevolgd gaat worden? Ja, wedden dat iedereen die nu heel hard ‘ik niet!!’ roept, zich dit stiekem weleens afvraagt?

Af en toe wordt er eens een artikel verwijderd (posts over de zoektocht naar de oorzaak van de crash van MH17) of een filmpje (de vermeende onthoofding van de journalist door IS in Irak), of zelfs tijdelijk een Facebook account bevroren, zoals onlangs met Martin Vrijland het geval was. Prikacties, want publicisten zoals Martin Vrijland zijn vrijdenkers die hun mening niet onder stoelen of banken steken. Als ‘de bevolking’ dat gaat lezen, is natuurlijk het hek van de dam. Dan gaan die ook overal iets van vinden en zelfstandig denkende mensen is op z’n zachtst gezegd onhandig. Mensen met kritiek en zucht naar waarheidsvinding kunnen plannen dwarsbomen. Dus als je als overheid pretendeert dat ‘we’ in vrijheid leven, dan kun je vrije meningsuitingen op websites zoals die van Martin Vrijland niet verbieden. En wie bepaalt binnen welke grenzen alle aardbewoners vrijheid mogen ervaren? Laten we ons afschrikken door de vermeende afluisterpraktijken van overheden en informatiediensten? Of zoeken we gewoon alles op wat we nodig hebben om antwoorden te vinden, zonder angst en zelfcensuur? En ook zo blijkt weer dat we worden gemanipuleerd om maar niet alles te geloven of zelfstandig op onderzoek uit te gaan.