Geen akkers zonder bomen. Een nieuwe aanpak levert veel voordelen in vergelijking met de gangbare chemische land- en tuinbouw met monocultuur.

Sepp Braun, een bio-boer in Freising, Duitsland voorziet zelf in de meeste van zijn behoeften, zoals vlees, melk, aardappels en groenten. Door het uitbannen van giftige sproeimiddelen en kunstmest op zijn akkers komt die chemische troep ook niet in zijn voeding terecht waardoor hij en zijn gezinsleden een stuk gezonder leven. Maar er is meer.

Voor zijn behoefte aan energie heeft hij bomen in rijen geplant op zijn velden en weiden. Naast de levensmiddelen, die hij zelf produceert leveren de bomen hem brandstof en daarom voldoende energie voor zijn boerderij. Voor Braun is dat de manier waarop in de toekomst een boerenbedrijf wordt gevoerd. “Als we werkelijk efficiënt willen werken, moeten we ook bosbouw op onze akkers invoeren. Akkers en bossen zijn tot nu toe streng van elkaar gescheiden. Maar de reusachtige monoculturen bieden geen plaats meer voor dieren en wilde planten. De bodem wordt door chemie en erosie bedreigd. De oplossing: Bomen op de akkers”.

Ook in Frankrijk groeien bomen midden op de velden. De maaimachine passeert er zonder problemen. De wetenschapper Christian Dupraz onderzoekt dit systeem sedert dertig jaar. Daarbij heeft hij vastgesteld dat bomen en akkers elkaar uitermate goed aanvullen. Jonge bomen bieden schaduw op de velden en de diepe wortels halen het grondwater uit grote diepten. Daarvan profiteren ook de gewassen op de akkers, vooral ten tijde van lange droge perioden. Daardoor en ondanks de plaats die de bomen innemen, is de opbrengst van de akkers met bomen hoger dan zonder bomen. Bijkomend voordeel: na enkele jaren kan de boer het hout van de bomen oogsten.

Boer Braun wordt bij dit project begeleid door een team van wetenschappers. De snelst groeiende bomen zijn populieren. Na drie tot zes jaar kan het hout van deze boomsoort al worden geoogst. De wortels lijden niet onder het oogsten en schieten bij de volgende lente weer uit. Zo kan de boer op een uiterst efficiënte manier grote hoeveelheden hout oogsten. Volgens de bij het project betrokken wetenschappers is er sprake van een heel goede verhouding tussen de fossiele energie die er in geïnvesteerd wordt en de bio-energie die het opbrengt. Namelijk een verhouding van 1 tot 30 tot 1 tot 50. Bij jonge, eenjarige bomen al van 1 tot 5.

Onder de bomen vinden zeldzaam geworden diersoorten en planten leefruimte, waardoor er een veelvoud aan soorten ontstaat. Een ander voordeel van dit systeem is de bescherming tegen wind.

In april 2011 stierven 8 mensen bij een kettingbotsing in de buurt van Rostock omdat sterke windvlagen het stof van de droge akkers als een soort dichte mist over de snelweg had geblazen waardoor er plots geen zicht meer was voor de automobilisten.

Voor wetenschapper Christian Böhm is dit fenomeen een groot probleem. Op een aardappelveld in Brandenburg meet hij sinds drie jaar de waterhuishouding, bodemverlies en wind. Vooral in de winter als de akkers braak liggen jaagt de wind met hoge snelheid over de velden terwijl er geen enkele bescherming aanwezig is.

Op een nabijgelegen akker hebben de wetenschappers bomen aangeplant. Hier houden de wortels de bodem vast.

De kruinen breken de wind. Bijkomend voordeel: de afgevallen bladeren en ander organisch materiaal blijft liggen en composteert ter plaatse waardoor er veel meer humus in de bodem voorkomt. Hierdoor stijgt ook de kwaliteit van de bodem. Betere bodem betekent ook meer groeivermogen en hogere opbrengsten. Niet alleen zorgen de bomen voor meer houtopbrengst maar ze brengen ook meer diversiteit aan dieren en planten op de akkers.

 Braun: ”In feite is het niets nieuws. Onze voorvaderen hadden ook bomen op en om hun velden. Samen met de wetenschap halen we deze oeroude methode weer terug op onze akkers.”

http://www.elias-medium.info/NL/

Bron:

http://www.ardmediathek.de/das-erste/w-wie-wissen/agroforst-statt-monokultur?documentId=16964546