De speeltijd is over.

Door Geert Kimpen.

Onze ouders kunnen zich erop beroepen dat ze de tweede wereldoorlog overleefd hebben. Onze grootouders kunnen zich op de borst slaan dat ze  ook de eerste wereldoorlog hebben doorstaan. En wij, wij zullen als het een beetje meezit, aan onze kleinkinderen kunnen vertellen; wij hebben de economische crisis overleefd. Hoewel… dan zullen we toch dringend tot handelen moeten komen. Want op enkele idealisten van Occupy op het Beursplein na, doen we met zijn allen niets, helemaal niets.

We hoeven niet helderziend te zijn, om te zien dat de laatste dagen van het kapitalisme ingetreden zijn. Het systeem werkt niet meer. Het is op hol geslagen. Er is zo’n enorme hoeveelheid niet bestaand geld in omloop, dat het onmogelijk is voor wie dan ook de schuld af te betalen. We moeten dat ook niet meer willen. We kunnen toch niet verlangen dat de hele Griekse bevolking in de armoede gestort wordt om hun schuld terug te betalen aan banken? Als financiële experts, gedreven door hebzucht, zo dom waren miljarden uit te lenen aan een klant waarvan ze met een beetje onderzoek konden weten, dat die niet kredietwaardig is, dan is het ook hún verantwoordelijkheid. Als ik een junk 1000 euro leen, met de belofte dat hij me dit zal terugbetalen mét rente, dan ben ik gek, niet de junk.

Banken hebben zich gedragen zoals de Keizer zonder kleren. Wij, klanten, respecteerden ze, vertrouwden ze, bewonderden ze zelfs om hun degelijkheid, en omwille van hun mooi gesneden Italiaanse maatpakken. Nu zien we dat ze al die tijd naakt waren. Ze leenden ons geld uit dat ze niet bezaten. Ze leenden zelf geld bij andere banken dat niet bestond. En op dat virtuele onbestaande geld lieten ze slimme wiskundige formules los, die niemand meer snapte, maar waarvan het resultaat steeds was, dat er nog meer onbestaand geld in omloop kwam.

Ze noemden ons de zwevers en de dromers. Wij die plannen hadden om iets op te zetten, om een huis te kopen, om met handenarbeid en zweet iets in de wereld op te bouwen. We moesten gedegen plannen voorleggen, berekeningen, onderbouwingen en prognoses om hun te overtuigen dat we krom zouden liggen om de laatste cent weer aan hun terug te betalen. En dat doen we allemaal gedwee. Dertig tot vijftig procent van ons inkomen gaat naar onze hypotheek. We doen dit trouw en plichtsbewust, omdat we weten dat als we een keertje overslaan, laat staan twee of drie keer, de bank met harde hand zich ons huis zal toe-eigenen. Nu weten we pas waarom de bank zo streng voor ons was. Omdat onze zuurverdiende geld het enige échte geld was, wat ze ontvingen. Ons geld was het enige reële geld dat ze bezaten. Is al wel tot ons allen doorgedrongen dat de bank slechts maximaal 10 % aan contanten bezit, van wat het dag in dag uit verhandeld? De rest is gebakken lucht. Gespeculeer. Onrealistische polissen, leningen, producten die nu stuk voor stuk ontmaskerd worden.

Ik sprak onlangs zo’n bankdirecteur. Niet een filiaalhouder in loondienst van één of ander megabedrijf. Nee, een échte directeur en eigenaar van een miljardenbank. Een miljardair. Tenminste tot voor kort. Zijn bank was één van de eerste die omviel. Hij is alles kwijt. Tenminste niet alles, want zijn geheim, en het geheim van alle echt rijke mensen is, dat ze altijd een potje hebben waarvan niemand iets weet. Een geheim schatkistje waardoor ze altijd, wat er ook gebeurd, weer opnieuw kunnen beginnen. Met zijn schatkistje is deze miljardair weer van vooraf aan begonnen, met het opzetten van een nieuwe onderneming. Hij raadde me aan precies hetzelfde te doen. Hij zei letterlijk: “Ik voorspel dat binnen het jaar, maximum drie jaar, alle banken zullen omgevallen zijn. Het banksysteem zal totaal veranderen. Niet één bank zal deze waanzin kunnen overleven, en we zullen terecht komen in een totaal nieuw banksysteem, waarin Facebook een grote speler zal zijn. En de rest zal overgenomen worden door de staat. Verwacht niet dat je jouw spaargeld zult terug zien. De belofte dat je geld tot 100.000 euro gegarandeerd is, zal niet langer ingelost kunnen worden. Alles zal van je afgepakt worden. Zorg dat je geen geld op de bank hebt staan, zorg dat je zo weinig mogelijk schulden hebt, en zorg dat je bezit hebt dat werkelijk van jou is.”

Gelooft u mij, ik mag zijn naam niet noemen, maar het was een hele grote meneer in het bankwezen.

De speeltijd is over. Of wacht u vol vertrouwen op oplossingen uit de politiek? Denkt u nu werkelijk dat er zulke krachtige leiders zijn in Griekenland, Italië, Spanje, Portugal, laat staan België, die een hele bevolking zullen kunnen motiveren, krom te liggen om schulden te gaan afbetalen, die ze zelf niet veroorzaakt hebben? Denkt u dat ze juichend de handen uit de mouwen steken om keihard te werken om iets van hun leven te maken, en dan fluitend het leeuwendeel daarvan aan de belastingen zullen geven? Omdat zij het ook zo fundamenteel vinden dat de Euro en de Europese gemeenschap blijven bestaan? Natuurlijk niet. Het kan de meeste onder ons toch geen donder schelen of de Euro het wel of niet overleefd? We worden bang gemaakt dat er een tsunami van faillissementen op ons af gaat komen, als de euro instort. Ja, een tsunami van ingestorte banken en multinationals die ons in dit waanzinnige systeem gestort hebben. Maar moeten we daar rouwig om zijn? Wordt het niet tijd dat het kapitalisme ontmaskerd wordt, en dat we radicaal opnieuw beginnen.

Politici zouden visionairs moeten zijn. Mensen met nieuwe inzichten, visies, idealen op de wereld. Maar onze politici zijn ambtenaren en angsthazen. Conservatievelingen die niet debatteren om tot nieuwe inzichten te komen, maar om de tegenstanders af te maken, en hun achterban te laten zien dat ze toch werkelijk een net iets andere visie hebben dan die 20 andere partijen met hetzelfde inwisselbare gedachtengoed.

Ik geloof in de veerkracht van de mens. Natuurlijk zit niemand op een crisis te wachten, of op ontslag. Maar ook al wachten we er niet op, we zitten er al midden in. Het verraderlijke is alleen dat de meesten onder ons het nog niet echt voelen. We geloven nog allemaal dat het wel niet zo’n vaart zal lopen. Of we denken dat we het zelf wel zullen redden. Maar als de hele boel in elkaar stort, en dat is eigenlijk het enige denkbare scenario op korte of iets langere termijn, zal niemand van ons nog zekerheden hebben. Alles zal in vraag gesteld worden. Het zal overleven worden. En tegelijkertijd zal het de meeste opwindende tijd ooit zijn. We zullen de kans krijgen een totaal nieuw systeem op te bouwen. Een systeem gebaseerd op eerlijkheid, rechtvaardigheid, solidariteit en werkelijke waarde.

Het graan voor het brood zal het nieuwe goud worden. En ditmaal zullen de boeren beloond worden voor hun harde arbeid, en niet de speculanten die schaarste creëren, scheepsladingen vernietigen, en er niet om malen dat er miljoenen mensen sterven van honger. We zullen onze leraren waarderen die onze kinderen begeleiden naar verantwoordelijke volwassenheid. Verpleegsters die ons bijstaan in bange uren. En de charlatans, de werkelijke zwevers die in een virtuele werkelijkheid leven, zullen we weg honen en niet langer respecteren omwille van hun uiterlijke vertoon.

Tenminste, dat hoop ik. Want waar zijn die zogenaamde spirituele partijen nu, met een andere visie op de wereld? Ik hoor ze niet. Ik lees hun alternatieven niet. Waar zijn al die complotdenkers nu? Blijven ze schreeuwen hoe corrupt de wereld in elkaar zit, of komen ze nu met alternatieven?

De speeltijd is over. Of de boel stort in elkaar, enkele slimme rijken weten van dit kleine nadeel hun voordeel te maken, en het kapitalisme wordt ingewisseld voor een dictatuur. Net zoals de Egyptenaren in een nachtmerrie terecht kwamen na hun schijnbare overwinning. Of we nemen nu met zijn allen de handschoen op, en formuleren nieuwe uitgangspunten voor een nieuwe wereld. We veranderen de wereld werkelijk en fundamenteel. We staan op het kruispunt van het zwartst mogelijke scenario denkbaar. Of op het kruispunt van een werkelijke revolutie die tot in lengte van jaren in de geschiedenisboeken zal aangehaald worden. De mens die niet langer lijfeigene of slachtoffer was, maar opstond in zijn eigen kracht en de verantwoordelijkheid nam voor zijn leven, zijn gezin, en zijn wereld.

De speeltijd is over. Aan de slag.

Geert Kimpen.

www.geertkimpen.com

Dit artkel mag, mits naamsvermelding, overal gekopieerd worden.